Als je als particulier voor een grote aankoop geld wilt lenen, dan benader je daarvoor in veel gevallen een bank. Bedrijven en overheden die geld willen lenen hebben naast het afsluiten van bankkredieten nog een aanvullende leenmogelijkheid in de vorm van obligaties. Dat zijn verhandelbare waardepapieren waarop onder meer het geleende bedrag, de looptijd van de lening en het daaraan gekoppelde rentepercentage wordt vermeld. Die rente wordt in vaktermen ook wel couponrente genoemd.
Obligaties kunnen allerlei verschillende looptijden hebben. Zo zijn er kortlopende obligaties, waarbij de lening bijvoorbeeld al na 3 maanden wordt afgelost. Maar er zijn ook varianten die een looptijd van één of meerdere jaren hebben. Daarnaast bestaan er obligaties zonder vaste looptijd. Deze laatste categorie leningen wordt dan op onregelmatige momenten door de kredietnemer afgelost. Vaak gebeurt zoiets op basis van loting, waarbij op een specifieke datum bijvoorbeeld obligaties met een bepaald eindcijfer voor aflossing in aanmerking komen.
Ook voor wat betreft de eerder genoemde couponrentes zijn er tal van verschillende mogelijkheden. Zo kan er sprake zijn van een vaste couponrente, waarbij de bezitter van zo’n obligatie bijvoorbeeld elk jaar een vaste vergoeding krijgt uitgekeerd. Maar er kan ook sprake zijn van een variabele rente, die bijvoorbeeld aan een specifieke marktrente of bepaalde economische ontwikkelingen is gekoppeld. Lees meer over verschillende soorten obligaties.
DEGIRO heeft een ruim aanbod in verschillende soorten obligaties. Begin met het beleggen in obligaties en open een account bij DEGIRO!Handel in obligaties bij DEGIRO
Obligaties die door grote bedrijven en nationale overheden worden uitgegeven, worden in de meeste gevallen via de effectenbeurs verhandeld. Dit betekent dus ook dat er een markt van vraag en aanbod ontstaat, dit zorgt ervoor dat de koerswaarde van een obligatie gedurende de looptijd kan wijzigen. De koersen in obligaties worden in een percentage weergegeven. Dit percentage is gekoppeld aan de nominale waarde van een obligatie. De nominale waarde is het oorspronkelijke leenbedrag van een obligatie.
Stel dat een obligatie een nominaal leenbedrag van 1.000 euro omvat en de koers van de obligatie staat op 104, dan betekent dit dat je dit waardepapier voor 1.040 euro kunt kopen en verkopen. De koerswaarde staat overigens los van de couponrente die op een obligatie van toepassing is. Stel dat er een jaarlijks uit te keren couponrente van 3 procent voor zo’n obligatie met een nominale waarde van 1.000 euro geldt, dan ontvangt de bezitter van dat waardepapier elk jaar dus gewoon 30 euro, ongeacht of de koerswaarde hoger of lager dan 100 is.
De koersontwikkeling van een obligatie is niet alleen maar puur afhankelijk van vraag en aanbod. Ook de kredietwaardigheid van de verstrekker van de obligatie speelt een belangrijke rol. Er zijn speciale ratingbureaus actief,die op basis van een reeks financiële en economische indicatoren bepalen hoe het met het de kredietwaardigheid van een bedrijf of een land gesteld staat. De meest bekende namen op het vlak van het bepalen van ratings zijn Moody’s, Fitch en Standard & Poors. Tenslotte speelt ook de algemene renteontwikkeling een belangrijke rol in de koersontwikkeling van een obligatie. Bij een stijgende rente daalt in de meeste gevallen de waarde van een obligatie.
Zodra een obligatie minder waard wordt dan de nominale waarde waarvoor deze is uitgegeven, dan wordt dat met de vakterm ‘onder pari’ aangeduid. Stijgt de koers daarentegen boven de nominale waarde van 100 procent uit, dan spreekt men over ‘boven pari’. Op zich kan een obligatie die ‘onder pari’ wordt aangeboden toch een interessante investering zijn, omdat er bijvoorbeeld een aantrekkelijke couponrente aan gekoppeld is die het koersverlies (deels) compenseert. Daarnaast geldt natuurlijk, dat – als alles goed gaat – aan het einde van de looptijd de nominale waarde van een obligatie aan de bezitter ervan voor de volle 100 procent wordt terugbetaald. Dus ook als de koers aan het einde van de looptijd onder pari is.
Omdat er bij een obligatie meerdere financiële instrumenten een rol spelen, is het vaak een kwestie van goed rekenen om een goede inschatting van het beleggersrisico voor jezelf vast te kunnen stellen. Obligaties kun je weliswaar tot het einde van hun looptijd aanhouden, maar dat is niet verplicht. Je kunt tussentijds dus ook van eventuele koerswinsten profiteren door je obligaties te verkopen als deze boven pari staan. Daarnaast kunnen obligaties je op gezette tijden ook vaste of variabele rentewinsten opleveren. Lees meer over het rendement van obligaties.
Risico’s van een obligatie
In de financiële wereld worden obligaties in veel gevallen als een betrekkelijk veilige vorm van beleggen gezien. De koersschommelingen bij obligaties zijn in de regel niet zo sterk als bij aandelen. Toch is beleggen in obligaties niet volledig vrij van risico. Er is altijd kans dat de partij die de lening heeft uitgegeven tijdelijk te weinig geld in kas heeft om op tijd de afgesproken couponrente aan je uit te kunnen betalen. In het meest extreme geval gaat de kredietnemer zelfs failliet, waardoor ook het nominale leenbedrag niet meer kan worden terugbetaald. In ons artikel: obligaties en faillissement lees je hier meer over.
Net als bij elke andere vorm van beleggen is het dus van groot belang om je risico’s te spreiden. Steek niet al je geld in slechts één type obligatie, maar verdeel het daarentegen over verschillende uitgevers, sectoren, geografische zones en zo mogelijk zelfs verschillende valuta’s.
Ben jij na het lezen van dit artikel enthousiast geworden over het beleggen in obligaties? Vergelijk brokers met een aanbod in obligaties en vind de broker die het best bij jou past!
De betekenis van nominale waarde is het oorspronkelijke uitgegeven bedrag voor een obligatie of aandeel. Deze staat ook op deze...
Euro-obligaties zijn obligaties die in verschillende landen tegelijk worden uitgegeven. Lees meer...
Zowel uitgevers van obligaties als beleggers kunnen uiteenlopende verwachtingen hebben. Lees meer...
Oorspronkelijk was een obligatie een certificaat waarop vermeld stond dat een bepaalde ondernemer of overheidsinstantie voor een bepaald bedrag een...
In 1981 werd een record op de Nederlandse obligatiemarkt bereikt. De langlopende staatsobligaties die Nederland toen uitgaf hadden een couponrente...
Beleggen in obligaties betekent concreet dat je je geld aan een overheid of een bedrijf uitleent. Lees meer...