Wat is een derivaat?
Waarschijnlijk heb je ongetwijfeld wel eens het begrip derivaten voorbij horen komen, en wellicht heb je al enig idee wat het inhoudt. Het begrip vergt echter enige uitleg en toelichting. In de financiële wereld wordt er veel geschreven en in de media hoor je vaak negatieve geluiden als het gaat om derivaten. Maar wat is het nu precies?
Derivaat betekent letterlijk ‘afgeleid’. Een derivaat is een afgeleid financieel product gebaseerd op een specifieke onderliggende waarde. Deze onderliggende waarde kan van alles zijn, zoals bijvoorbeeld aandelen, valuta of een bepaalde grondstof.
Een derivaat geeft de koper in principe het recht om iets voor een specifieke koers te kopen of verkopen. Waar uiteindelijk in gehandeld wordt is de onderliggende waarde.
De meest bekende vormen van derivaten zijn bijvoorbeeld opties, CFD’s en futures die elk verschillende onderliggende waarden kunnen hebben. Derivaten worden met name gebruikt voor het afdekken van risico’s of voor het speculeren.
Vergelijk eenvoudig alle brokers!
De vergelijkfunctie helpt je bij het vergelijken van alle aangesloten brokers. Vergelijk nu en vind de broker die het best bij je past!
Derivaten kunnen zowel op de effectenbeurs worden verhandeld, als tussen onderlinge partijen (over the counter (OTC)) en zijn erg populair vanwege het feit dat de contracten vaak gestandaardiseerd zijn, en waardoor ze dus goed verhandelbaar zijn. Doordat de derivaten beschikbaar zijn op de beurs, is het mogelijk om met dit product een gunstige positie in te nemen in verschillende soorten onderliggende waarden, zoals bepaalde aandelen of grondstoffen zoals olie.
Welke soorten derivaten zijn er?
Er zijn verschillende soorten derivaten die op de beurs worden verhandeld. De meest bekende vormen zijn futures, opties en CFD’s.
Futures
Een future is een termijncontract waarbij een verkoper en koper van tevoren een prijs en tijdstip bepalen waartegen de onderliggende waarde zal worden geleverd. Zowel de koper als de verkoper gaat hiermee een verplichting aan. Futures zijn voor verschillende financiële producten beschikbaar, zoals staatsobligaties of fysieke producten zoals goud.
Opties
Een optie is een derivaat waarbij de verkoper de koper van een optie het recht geeft de gewenste aandelen te kopen voor een van tevoren vastgestelde prijs. De datum waarop hiervoor is vastgesteld, en wordt ook wel de expiratiedatum genoemd. De optiepremie is het uiteindelijke bedrag waartegen de optie verhandeld wordt.
CFD’s
Daarnaast zijn er nog de CFD’s, de Contract For Difference. Bij dit financiële product speculeert de belegger over eventuele koersstijging of -daling. De koper en verkoper spreken hierbij af om het eventuele waardeverschil (the difference) van de onderliggende waarde te verrekenen vanaf het moment van overeenkomst.
Wat zijn de risico’s van derivaten?
Er zitten verschillende risico’s verbonden aan het beleggen in derivaten, net als bij andere beleggingsvormen. Er wordt dan ook vaak gehamerd op de flinke risico’s. De belangrijkste risico’s hangen samen met de hefboomwerking, de counterparty risks en het marktrisico.
Hefboomwerking
De hefboomwerking zorgt ervoor dat kleine koersfluctuaties in de onderliggende waarde kunnen zorgen voor grote waardeveranderingen van het derivaat, waarin de verliezen zelfs technisch gezien onbeperkt kunnen oplopen. Hoe sterker de hefboomwerking, hoe hoger de risico’s en des te hoger de kans op enorme winst.
Counterparty risk
Bij derivaten is er ook sprake van counterparty risk. Dit zijn de risico’s die te maken hebben met een over-the-counter transactie, oftewel een belegging van de tegenpartij. Dit kan voor vervelende problemen zorgen, bijvoorbeeld wanneer een bedrijf failliet gaat en schulden moet terugbetalen aan meerdere schuldeisers. Zorg er altijd voor dat counterparty risks vermeden worden en lees je goed in.
Marktrisico
Uiteraard zijn er altijd marktrisico’s verbonden aan elke beleggingsvorm. Bij derivaten zijn marktrisico’s gebaseerd op de stand van de koers van een bepaalde onderliggende waarde. De meeste markten zijn echter redelijk stabiel waardoor de markt vaak weinig risico vormt. Echter zijn er altijd tijden wanneer de markt extra hoog of laag wordt, zoals tijdens rampen of recessies. Bedrijven halen minder omzet en dit is uiteindelijk weer terug te zien in de koers.
